Variation on a theme: MiSH and liberal education

摘要

Niniejszy artykuł zawiera analizę studiów MISH jako przypadku edukacji liberalnej we współczesnej Europie. Od 1993 r. Międzywydziałowe Indywidualne Studia Humanistyczne stanowią alternatywną formułę studiów w dziewięciu wybranych uniwersytetach publicznych w Polsce, pozwalającą studentom realizować interdyscyplinarne programy studiów ułożone we współpracy z tutorem w wybranych obszarach wiedzy. Miarą ich międzynarodowego sukcesu było otwarcie podobnych form kształcenia na Ukrainie, Białorusi i w Rosji. Mimo skomplikowanej formuły organizacyjnej zostały one uznane przez badaczy za przykład współczesnej europejskiej edukacji liberalnej, głównie na podstawie autodeklaracji kierownictwa, w szczególności pomysłodawcy Jerzego Axera. Celem tego artykułu jest rekonstrukcja interpretacji pojęcia edukacji liberalnej w formie potrójnego ideału edukacyjnego: autonomii, republikanizmu i zaangażowania. Wykorzystane w nim zostaną wnioski z analizy artykułów naukowych, dokumentów wewnętrznych i częściowo ustrukturyzowanych wywiadów z kierownictwem MISH UW - ośrodka największego, najbardziej autonomicznego i oferującego największą liczbę i najwyższą jakość danych. MISH przedstawiony jest jako wariacjana temat edukacji liberalnej, w wyjątkowy sposób prezentująca zestaw celów, zasad i wartości wyznawanych przez kierownictwo. Dyskusja dotyczy szerszej roli studiów MISH w polskim systemie szkolnictwa wyższego, specyfiki MISH na tle innych przykładów edukacji liberalnej oraz roli gęstych analiz idei edukacyjnej dla budowy wiarygodnego obrazu jedności i zróżnicowania europejskiej edukacji liberalnej.